Kolejny sezon wykopaliskowy za nami. W tym roku, po raz kolejny Fundacja Dajna oraz Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego prowadzili wspólne badania wykopaliskowe w obrębie mikroregionu jeziora Legińskiego. Również jak co roku bazą ekspedycji był Pałac w Łężanach, należący do Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Nie brakowało jednak nowości. Prace wykopaliskowe prowadziliśmy na dwóch nowych stanowiskach – cmentarzysku kurhanowym z wczesnej epoki żelaza Samławki st. II i cmentarzysku płaskim z okresu wpływów rzymskich i wędrówek ludów Samławki st. VIII. Wyniki badań przerosły nasze oczekiwania i przyniosły niezwykłe, wyjątkowe odkrycia. Niepozorny kurhan okazał się być najlepiej zachowanym i najlepiej wyposażonym obiektem, wśród tych dotychczas rozpoznanych na terenie samławeckiego lasu. Wielowarstwowy, masywny płaszcz kamienny przykrywał precyzyjnie wykonaną, prostokątną komorę grobową zawierającą ponad 30 popielnic oraz towarzyszących im przystawek. Prace dokumentacyjne wszystkich poziomów eksploracji prowadzono przy użyciu skanera laserowego, metodzie co raz powszechniejszej, ale nadal nowatorskiej w badaniach pradziejowych stanowisk archeologicznych. Cmentarzysko płaskie, zarejestrowane dzięki analizie skanowania lotniczego, było owiane tajemnicą od momentu odkrycia. Kilkadziesiąt wkopów nieznanego pochodzenia widocznych na powierzchni oraz kilkaset zabytków metalowych zlokalizowanych wokół nich, rozbudzało wyobraźnię i wątpliwości. Wyniki badań potwierdziły prowadzone w przeszłości prace ziemne w obrębie stanowiska, dostarczając jednocześnie liczne i bogate zespoły grobowe zlokalizowane w nienaruszonych przestrzeniach. Bogactwo form ceramicznych i metalowych, zróżnicowanie surowcowe i stylistyczne pozwala zakwalifikować cmentarzysko jako jedno z najciekawszych odkryć ostatnich lat na terenie Warmii i Mazur. Podziękowania za fantastyczny sezon nie będą i nie mogą być zwykłą kurtuazją. Gorące ukłony kierujemy do niezastąpionych studentów Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, którzy pokazali, że można ciężko pracować od rana do późnego wieczora, tworząc najlepszą ekipę na świecie. Ogromne podziękowania dla wszystkich pracowników pałacu w Łężanach, z jedynym takim na świecie szefem na czele, bez których nikt z nas nie wyobraża sobie już wykopalisk, ani obiadów. Wielkie dzięki dla wspierającej nas, jak zawsze, najlepszej ekipie poszukiwaczy, dzięki której mamy komplet zabytków i „czyste” hałdy. Podziękowania dla wszystkich przyjaciół, gości, ekspertów, konsultantów i urzędników, którzy zaszczycili nas swoją obecnością lub wspierali duchem. Na koniec wielkie dziękujemy dla mieszkańców Łężan, którzy od pięciu lat znoszą dzielnie naszą obecność i dla których, mamy nadzieję, archeologia też stała się fantastyczną przygodą. Do zobaczenia za rok.
Fot. Jolanta Błasiak-Wielgus
